Czego nie wiesz o stali?

Czego nie wiesz o stali?

Jak powszechnie wiadomo, stal to stop żelaza z węglem, który jest poddawany obróbce cieplnej. Stal znajdziemy w zasadzie wszędzie, wykorzystywana jest do konstrukcji budowlanych, w pojazdach, okrętach. Ze stali robione są opakowania na konserwy, instalacje elektryczne, elementy maszyn oraz przeróżne inne rzeczy. Inaczej mówiąc – bez stali nie posiadalibyśmy wielu produktów codziennego użytku. Skąd tak naprawdę wzięła się stal i kiedy się pojawiła?

Czym jest stal i jak powstaje?

Żeby stworzyć stal konieczna jest wysoka temperatura, dlatego że jest to stop żelaza i węgla, który jest obrabiany cieplnie i plastycznie. Ważne przy robieniu stali jest to, że węgla nie może być więcej niż 2,11 %. Im więcej węgla, tym stal robi się twardsza. Na dodatek w stali są również inne materiały, jak na przykład:

  • ruda,
  • wapień,
  • złom stalowy,
  • woda,
  • powietrze.

Stal robiona jest w ogromnych piecach, w których prażony jest węgiel oraz topione inne materiały, a na koniec jest do nich dodawane żelazo w formie płynnej. Po włożeniu do środka chłodzonej wodą lancy z tlenem, mieszanka gotuje się i zachodzą w niej właściwe reakcje chemiczne. Po odpowiednio długim gotowaniu stopu można go umieścić w maszynach odlewniczych, w których można wykonać odpowiednią formę stali, a na koniec stalowy produkt jest zgniatany przez walec, tak żeby otrzymać właściwą grubość.

Stal różni się właściwościami fizycznymi, chemicznymi i środowiskowymi. Istnieje około 3500 różnych rodzajów stali. Inne jej rodzaje są używane przy budowania samochodów, inne zamówi producent konstrukcji stalowych, a jeszcze inne przy tworzeniu śrubek. Powinno się też mieć na uwadze, że nowsze auta są robione z wykorzystaniem innego rodzaju stali, niż te produkowane 20, czy 30 lat temu. Z tego powodu są trwalsze, ale przy tym mają mniejszą wagę.

Skąd wzięła się stal i kto stoi za jej wynalezieniem?

Początki robienia rzeczy ze stali można było zobaczyć już w starożytności, kiedy to zaczęto zauważać, że po dodaniu niedużej ilości węgla do żelaza można otrzymać niesamowicie mocny materiał, który nadaje się do robienia broni oraz narzędzi. Przez wiele lat nikt nie odkrył proporcji, jakich należy używać, więc wyprodukowanie dobrej jakościowo stali było kwestią przypadku, a co za tym idzie produkty te były bardzo drogie. Prawdziwa produkcja stali zaczęła się w rzeczywistości w XIX wieku, kiedy zaczęła bardzo rozwijać się kolej i niezbędne było wykorzystanie trwalszego materiału niż żelazo, oraz takiego, właściwości fizyczne są zawsze jednakowe. W dodatku przyszła wojna krymska, przez którą niezbędne było stworzenie nowych pocisków, co jeszcze bardziej skłoniło Brytyjczyków do znalezienia właściwych proporcji oraz składników, aby stworzyć stal.

W jakich krajach tworzy się stal?

Najwięksi światowi producenci stali to Chiny, Stany Zjednoczone, Japonia, Indie oraz Rosja, z czego Chiny bezsprzecznie prześcigają pozostałe kraje w statystykach i produkują ponad połowę ogólnoświatowych pokładów stali. Najwięksi producenci stali na świecie to:
  • ArcelorMittal Luksemburg
  • Baosteel Group Chiny
  • POSCO Pohang Iron and Steel Company Korea Południowa
  • Nippon Steel Japonia
  • JFE Holdings Japonia
  • Jiangsu Shagang Group Chiny
  • Tata Steel Indie
  • Angang Steel Company Chiny

W 2018 roku ogólnoświatowa produkcja stali była na poziomie ponad 1800 mln ton. Ostatnimi czasy zmienił się także sposób produkcji stali. Przemysł stalowy poczynił wielkie wysiłki żeby ograniczyć zanieczyszczenia ekosystemu przez ostatnie dziesięciolecia. Tworzenie dziś jednej tony stali potrzebuje jedynie 40% energii, która była wymagana w 1960 r. Stal jest bardzo przyjaznym dla ekosystemu tworzywem. Jest rewelacyjnym tworzywem do przetwarzania i jej specyfikacja jest identyczna, bez względu na to jak często będzie przetopiona.

Po tym jak najwięksi producenci stali wyprodukują surowiec, jest on przewożony między innymi do producentów konstrukcji stalowych – gdzie produkowane są elementy konieczne do postawienia hali stalowych.

Przemysł